اندیشیدن، پدر و مادر همه نیکی هاست
انسان ‌های بزرگ همواره در اندیشیدن به سر می‌ برند و لحظه هایشان سرشار از تفکر، بررسی، ارزیابی و جستجوگری است. در جهان بزرگ و حقایق موجود درآن می‌اندیشند و در آفرینش خود و دیگر انسان ‌ها فکر می ‌کنند و در راه‌ های خوشبختی و کامیابی انسان‌ ها به جستجو می‌ نشینند و سرانجام به سرنوشت خود و پایان این زندگی زودگذر و زندگی پس از مرگ ژرف می‌نگرند و از مجموع این اندیشه‌ها برای به ‌سازی زندگی و نزدیکی به هدف آفرینش بهره می‌گیرند.
امام رضا (ع) درباره پیامبر (ص) می‌فرمایند: «… دائِمَ الفِکرَهِ…».1 او پیوسته و همواره در تفکر و اندیشیدن به سر می ‌برد.
پیامبر بزرگوار اسلام در این سرشت حیاتی سرآمد همگان بود و اگر بزرگترین آدمیان پاره‌هایی از زمان را ویژه اندیشیدن قرار می‌ دهند، پیامبر همیشه و همواره با اندیشیدن می‌گذراند و در اندیشه انسان‌ ها و نجات رستگاری آنان بود.

پیامبر (ص) اندیشیدن را به دیگران نیز توصیه می‌کرد: «فِکرَهُ ساعَهِ خَیرٌ مِن عِبادَهِ سَنَهِ».2 یک ساعت اندیشیدن بهتر از یک سال عبادت است.
هر نگاه پیامبر (ص) با اندیشه همراه بود، اندیشه در آنچه دیده است و بررسی علل و عوامل و سود و زیان ‌های زاده از آن و راه پیشگیری از آن ‌ها، در صورتی که نادرست و ناانسانی باشد و راه های رشد و گسترش آن هنگامی که نیک سازنده و سودمند باشد.
قرآن کریم بارها و بارها بر اندیشیدن اصرار ورزیده است و پسوند بسیاری از آیات قرآن، فراخوان به تفکر و اندیشیدن است «وَ اَنزَلنا إلَیکَ الذِّکرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إلَیهِم وَ لَعَلَّهُم یَتَفَکَّرُونَ».3 بر تو قرآن فرو فرستادیم تا برای مردم آنچه را فرستاده شده روشن گردانی؛ باشد که آنان نیز بیندیشید.
قرآن کریم بارها و بارها بر اندیشیدن اصرار ورزیده است و پسوند بسیاری از آیات قرآن، فراخوان به تفکر و اندیشیدن است.

راه و روش و سیره پیامبر (ص) و سرشت بی مانند او باید درس آموز امت اسلامی باشد و مسلمانان و به‌ویژه مدیران و مسئولان را از هر گونه نسنجیدگی و بی‌فکری رهایی بخشد و پیگیر اندیشه‌ های سازنده و رهایی بخش سازد؛ زیرا که اندیشیدن و ارزیابی و دستیابی به راه‌ های علمی و منطقی سرچشمه جوشان هر صلاح و کمال و درستکاری است.
امام حسن (ع) می‌فرمایند: «أوصِیکُم بِتَقوی الله و ادامهِ التَّفَکُّرَهِ؛ فَإنَّ التَّفَکُّرَ اَبوکُلَّ خَیرِ و اُمِّه». 4 شما را به پرهیزکاری از خدا و اندیشیدن مدام و پیگیرانه سفارش می‌کنم که بی گمان اندیشیدن، پدر و مادر همه نیکی هاست.
امت محمد (ص) اگر چون پیامبر خود دائم الفکر (همیشه در اندیشیدن) نیستند، دست کم در کارهای مهم فرهنگی، تربیتی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و روابط خارجی و… نیک بیندیشند و از فکرِ کارشناسان این دست کارها بهره گیرند و نسنجیده به کارهای مهم دست نیازند.

 منبع: کتاب سیره پیامبر(ص) به روایت امام رضا (ع)، محمد حکیمی